TINNITUS AWARNESS WEEK 2023 van 6 tot 12 februari

Om de kloof tussen de wetenschap en de klinische realiteit te dichten, werken binnen BRAI3N neurowetenschappers en clinici nauw samen. Zo kunnen ze nieuwe behandelingen ontwikkelen, ze wetenschappelijk onderzoeken en klinisch toepassen in een multidisciplinair kader. Tevens breiden ze de kennis over de werking van de hersenen uit om mensen met een chronische aandoening beter te helpen. Denk aan tinnitus, duizeligheid- en evenwichtsproblematiek, hyperacusis, maar bijvoorbeeld ook aan migraine, slaapstoornissen en hoofdpijn.

Chronische aandoeningen kunnen een enorme impact hebben op iemands kwaliteit van leven én zijn omgeving. Nieuwe neurologische beeldvormingstechnieken leveren meer en meer bewijzen dat deze aandoeningen ontstaan en blijven bestaan door een verstoring van de zelfregulerende werking van de hersenen. De zoektocht naar gemeenschappelijke eigenschappen levert steeds nieuwe inzichten en onderverdelingen op die in de toekomst waarschijnlijk nog specifieker zijn en leiden tot betere behandelingen. Brai3n brengt zoveel mogelijk inzichten samen om patiënten zo optimaal mogelijk te behandelen.

Het start met een medisch onderzoek

Om een beeld te krijgen van de hersenen bekijkt Brai3n het brein op twee manieren: structureel en functioneel. Kijk hier voor meer informatie: Medisch Onderzoek. Brai3n richt zich op een aantal chronische aandoeningen. Hoormij∙NVVS licht de aandoeningen er uit die voor de achterban van onze patiëntenvereniging van belang zijn:

• Tinnitus

Helaas bestaat er nog geen oplossing om de tinnitus volledig te laten verdwijnen. Door middel van het beïnvloeden van de hersenwerking bestaat de kans dat de tinnitus draaglijker wordt. Bij 40% van de mensen is het wel mogelijk om de tinnitus tot een draagbaar niveau te brengen, wat de levenskwaliteit sterk bevordert. Als de oorzaak van het oorsuizen vast te stellen is, richt de behandeling zich hierop.

Behandeling. Vaak is de reden van het ontstaan van tinnitus niet zo éénduidig en zijn er verschillende behandelingsvormen toe te passen. Neuromodulatie kan de tinnitus verminderen door de werking van hersengebieden die betrokken zijn bij het oorsuizen te beïnvloeden. Een qEEG kan helpen te bepalen welke neuromodulatie-techniek het meeste effect kan hebben. Voor meer informatie kun je ook de folder van Brai3n over tinnitus raadplegen.

• Hyperacusis

Normale geluiden worden als pijnlijk en extreem storend waargenomen. Ook de oorzaak van hyperacusis is nog steeds onduidelijk. Verder onderzoek naar het mechanisme ervan is dus noodzakelijk. Waarschijnlijk is het werkingsmechanisme te vergelijken met dat van tinnitus. Een begrijpelijke, maar compleet foute reactie van mensen die lijden aan hyperacusis is dat men oordoppen gaat dragen tijdens het dagelijks leven. Door de oren af te sluiten van gewone dagelijkse geluiden neemt de ernst van de hypergevoeligheid alleen maar toe. Het is noodzakelijk om het gehoorsysteem opnieuw bloot te stellen aan geluiden. Zo kan de centrale verwerking (door de hersenen) van de prikkels weer normaliseren.

Behandeling. Door met neuromodulatie de werking van hersenen te beïnvloeden kunnen de hyperacusis-klachten, in een aantal gevallen, afnemen. Ook hier wordt er gestart met een qEEG om te helpen bepalen welke neuromodulatie-techniek het meeste effect kan hebben.

• Duizeligheid en evenwichtsaandoeningen

Evenwichtsstoornissen, duizeligheid of vertigo kunnen heel wat verschillende oorzaken hebben. Bij 15% van de patiënten met duizeligheidsklachten is BPPD (Benigne Paroxysmale Positie Vertigo) vast te stellen. Dit is een tijdelijke verstoring van de werking van het evenwichtsorgaan, doordat de gehoorsteentjes op een verkeerde plaats komen te zitten. Bij 25% zijn andere otologische aandoeningen verantwoordelijk zoals de Ziekte van Menière. Ook chronische hyperventilatie en nekklachten (bv. whiplash) kunnen een oorzaak zijn van duizeligheid. Bij 30% van de patiënten met duizeligheidsklachten is geen duidelijke oorzaak te vinden. Als er geen otologische oorzaken zijn is het probleem soms centraal te vinden.

Behandeling. Naast kinesitherapie of medicamenteuze behandelingen is neuromodulatie te gebruiken om chronische duizeligheid te behandelen. Door een zwakke elektrische stroom toe te dienen op de grote zenuw die over het achterhoofd loopt (nervus Occipitalis), kunnen de duizeligheidsklachten afnemen, we noemen dit C2-stimulatie. Hoe dit precies werkt is nog niet duidelijk en vereist nog verder wetenschappelijk onderzoek. Als deze C2-stimulatie niet of onvoldoende werkt, zijn hersengebieden te stimuleren die, op basis van een qEEG - in vergelijking met een normpopulatie - afwijkend werken. Het qEEG kan helpen om te bepalen welke neuromodulatie-techniek het meeste effect kan hebben.

Neuromodulatie

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen niet invasieve- en invasieve neuromodulatie.

Niet-invasieve neuromodulatie betekent dat de werking van zenuwcellen (in de hersenen of in de periferie) te beïnvloeden is door elektroden op de (hoofd)huid aan te brengen. Deze behandeling gebeurt ambulant en beïnvloedt de hersenactiviteit zonder risico’s en bijwerkingen. De patiënt hoeft niet te worden geopereerd en is ambulant te behandelen. Er zijn verschillende vormen van niet-invasieve neuromodulatie behandelingen. Zo kan gebruik gemaakt worden van elektrische of magnetische prikkels en zelfs van hersentrainingen (neurofeedback) om invloed uit te oefenen op de hersenactiviteit, zodat ‘foute’ functionele verbindingen kunnen worden doorbroken. Invasieve neuromodulatie betekent dat een elektrode wordt ingebracht, hetzij onder de huid (perifeer), hetzij op of in de hersenen. Er is altijd, in tegenstelling tot niet-invasieve stimulaties, een chirurgische ingreep nodig. In een eerste fase wordt een proefelektrode geplaatst om na te gaan of de stimulatie de klachten kan onderdrukken. Na een proefperiode met een positief resultaat is een volledig systeem definitief te implanteren.

Helaas is neuromodulatie geen wondermiddel en heeft niet iedere patiënt baat bij de behandeling. Om te bepalen welke neuromodulatieve methode de meeste slaagkans heeft, wordt een qEEG afgenomen om de hersenactiviteit in kaart te brengen. Dankzij de vergelijking met een normgroep, aangepast aan de leeftijd en het geslacht van de patiënt, worden afwijkingen in 3D weergegeven.

Vergoeding verzekeraar

Neuromodulatie wordt tot op heden niet erkend en niet terugbetaald in België. In Nederland is het afhankelijk van de zorgverzekeraar, maar ook hier draait de patiënt meestal op voor de volledige kosten. De behandelingen zijn vrij tijdsintensief. De stimulaties moeten gedurende enkele weken meermaals herhaald worden in een gespecialiseerd neuromodulatiecentrum.

BRAI3N is een multidisciplinaire en internationale samenwerking tussen artsen van verschillende disciplines, specialisten in de neuromodulatie, (neuro)psychologen, audiologen, kinesisten en neurowetenschappers.