Chronische pijn

Chronische pijn als een verstoord signaal tussen het lichaam en de hersenen

Fysiologische pijn:
Pijn voelen is een natuurlijk alarmsignaal dat door ons lichaam wordt gegeven om aan te tonen dat er iets misgaat. Zonder pijnsensatie zouden we niet weten dat we ons kwetsen en zouden we kunnen sterven aan infecties. Pijn is dus levensnoodzakelijk.
Pathologische pijn:
Pathologische pijn is het gevolg van een letsel of slecht functioneren van het sensorische zenuwstelsel. Dit kan chronisch worden (> 6 maanden).
Er bestaan verschillende vormen van pathologische pijn. De meest bekende zijn neuropathische pijn en fantoompijn.

Hoe ontstaat pijn?
In onze hersenen bestaan 3 pijnsystemen. Er bestaan 2 'pijn-aanvoerende' systemen. Het eerste systeem (laterale systeem) geeft ons informatie over de plaats en de intensiteit van de pijn. De pijnprikkel loopt via zenuwbanen in de periferie naar het ruggenmerg en wordt vandaar uit naar de gevoelsschors in de hersenen vervoerd.
Het tweede pijnsysteem (mediale systeem) bepaalt de emotionele en motivationele waarde van de pijn. Niet de gevoelsschors maar de anterieure cingulate cortex, de amygdala en de insula spelen hierbij een belangrijke rol.
Er bestaat echter ook een pijnonderdrukkende systeem dat vanuit de pregenuale gyrus cinguli anterior naar de reticulaire nucleus van de thalamus, het peri-aquaductale grijs en vandaar verder naar het ruggenmerg loopt om inkomende pijnprikkels te blokkeren.

Of men al dan niet pijn waarneemt is afhankelijk van de balans tussen pijnaanvoer en pijnonderdrukking.

Chronische pijn is langdurige pijn die langer dan zes maanden aanhoudt. De beleving van deze pijn komt voort uit abnormale interacties in het hersennetwerk, eerder dan uit voortdurende fysieke input van pijnreceptoren. Het pijnsignaal vanuit het lichaam naar de hersenen en omgekeerd, is verstoord.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er een onevenwicht is ontstaan tussen delen van de hersenen die pijn opwekken (dorsale anterior cingulate cortex en somatosensorische cortex) en delen die pijn onderdrukken (pregenuale anterior cingulate cortex).

Bij patiënten met chronische pijn wordt een qEEG afgenomen om de bron van de pijn in de hersenen te lokaliseren. Naast een bronlokalisatie meten we ook de functionele verbindingen tussen hersengebieden die een belangrijke rol spelen in het genereren, in stand houden en afremmen van pijnprikkels.

Chronische pijn is dus een onevenwicht tussen pijnprikkel en de onderdrukking ervan door de hersenen en kan worden behandeld met neuromodulatie.

Chronische pijn behandelen met neuromodulatie

Eerst moet de oorzaak van pijn worden nagegaan en eventueel worden behandeld. Het heeft geen zin om neuromodulatie toe te passen wanneer de pijn wordt veroorzaakt door een snijwondje. Kan de oorzaak van de pijn niet worden gevonden of behandeld, dan zal de behandeling zich richten op het symptoom zelf: de pijn.

Uit ons wetenschappelijk onderzoek blijkt dat chronische pijn het gevolg is van verstoringen in de communicatie tussen verschillende hersennetwerken. Met name afwijkingen tussen het 'somatosensorische netwerk' (gevoel), het 'salience netwerk' (lijden), het 'default-mode netwerk' (belichaming), het 'centrale executieve netwerk' (cognitieve beperking) en het 'motorische netwerk' (fysieke beperking) spelen een cruciale rol bij het chronisch worden van pijn. Ook de ernst van de pijnervaring hangt sterk af van de verbindingen tussen deze hersennetwerken.

Door invloed uit te oefenen op diverse componenten van deze hersennetwerken via transcraniële elektrische of magnetische stimulatie kan de pijnsensatie afnemen.